مرکز داوری اتاق ایران به موجب قانون خاص مصوب بهمن ۱۳۸۰ تشکیل شده است. اساس قانونی تشکیل آن اجرای بند «ح» ماده «۵» قانون اصلاح موادی از قانون اصلاح اتاق بازرگانی ایران و صنایع و معادن ایران، مصوب ۱۳۷۳/۹/۱۵ است. مرکز داوری، به منظور حل و فصل اختلافات بازرگانی داخلی و خارجی، بر مبنای «قانون اساسنامه مرکز داوری اتاق ایران»، مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۱۴، تأسیس گردیده است.
ارکان مرکز داوری عبارت است از: دبیرکل، هیئت مدیره و داوران.

اصلی ترین هدف مرکز داوری اتاق ایران به عنوان تنها نهاد رسمی داوری سازمانی در کشور، حل و فصل اختلافات حقوقی تجاری و بازرگانی اقتصادی از طریق داوری یا میانجی گری و سازش است. علاوه بر این ترویج داوری و آموزش داوری به عنوان یک حرفه حقوقی تخصصی در شمار وظایف مرکز داوری است. تعامل با مراکز داوری بین المللی بخش دیگری از وظایف مرکز داوری است.

• حل و فصل دعاوی و اختلافات حقوقی و تجاری از طریق داوری، میانجی گری، کارشناسی و سازش.
• توسعه شعب و دفاتر مرکز داوری اتاق ایران در اتاق های شهرستانها جهت دسترسی راحت تر فعالین اقتصادی به خدمات این مرکز از جمله حل و فصل اختلافات تجاری و بازرگانی.
• ترویج فرهنگ داوری در کشور از طریق انتشار کتاب و مقاله و برگزاری دوره های آموزشی برای آشنایی جامعه حقوقی کشور (وکلا، قضات، دانشجویان حقوق و …) با اسلوب صحیح داوری.
• تعامل مستمر با نهادهای حاکمیتی (از جمله مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه).
• گسترش داوری از طریق همکاری با مراکز داوری کشورهای دیگر و نیز مراکز داوری بین المللی.

• در طول سال های گذشته گذشته بیش از ۱۵۰۰ درخواست داوری به ثبت رسیده است و تعداد ۴۳۸ فقره رأی داوری صادر شده است. علاوه بر این تعداد زیادی از پرونده ها از طریق سازش، استرداد دعوی و یا عدم پیگیری طرفین دعوی مختومه گردید. در این بازه زمانی  بیش از ۱۵۰۰ جلسه رسیدگی داوری با حضور داور/ هیئت داوری و طرفین دعوی تشکیل شده است. میانگین مدت رسیدگی به هر پرونده (به جز موارد استثنا) حدود ۷ ماه و ۶ روز است.
• مرکز داوری در راستای ترویج داوری و فرهنگ سازی از طریق انتشار کتاب و مقاله و سایر نشریات، اقدامات زیادی بعمل آورده:
• انتشار ۳ جلد گزیده آراء داوری مرکز
• مجموعه مقالات همایش صدمین سال تاسیس نهاد داوری در حقوق ایران
• مجموعه مقالات جشن نامه دهمین سالگرد تاسیس مرکز داوری اتاق ایران
• سالنامه داوری ایران
• کتاب قوانین و مقررات کاربردی داوری که شامل مجموعه قوانین جاری کشور در حوزه داوری (در سازمان های مختلف) است.
• “قواعد میانجی گری مرکز داوری اتاق ایران” که پس از پنج مرحله ویرایش و تأیید هیئت مدیره مرکز، برای تصویب در جلسه هیأت نمایندگان اتاق ایران آماده شده است.
• مرکز داوری اتاق ایران برای ترویج داوری به عنوان یک حرفه حقوقی و تخصصی، دوره های مختلف آموزش تخصصی داوری را در اتاق بازرگانی ایران و اتاق های بازرگانی استانها برگزار نموده است.
• تفاهم نامه های داخلی و بین المللی با اتحادیه ها، سندیکاها و سایر نهادهای داوری در کشورهای مختلف در جهت ترویج داوری و نیز ارائه خدمات داوری منعقد گردیده است.
• برای سهولت دسترسی تجار و فعالین اقتصادیِ سراسر کشور به خدمات مرکز داوری اتاق ایران، تا پایان سال ۹۵ تعداد ۲۹ دفتر مرکز داوری در اتاق های بازرگانی استان ها افتتاح و مشغول فعالیت هستند.
• تعامل با سازمان ها و نهادهای حاکمیتی به ویژه قوه قضائیه و مجلس شورای اسلامی در موارد زیر:
• تهیه و تدوین قانون جامع داوری که در قالب یک پروژه از طرف قوه قضائیه به مرکز داوری اتاق ایران محول شده بود.
• شرکت در بیش از ۵۰ جلسه مشترک با معاونت حقوقی و معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در تهران و شهرستانها.
• برگزاری ۲ نشست مشترک بین روسای دفاتر مرکز داوری اتاق ایران در اتاق های شهرستانها و معاونین اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استانها با میزبانی اتاق های تبریز و اصفهان.
• نشست های هم اندیشی داوران مرکز و قضات دادگاه های بدوی و تجدید نظر دادگستری استان تهران درباره موضوعات خاص.