شهر تاریخی تبریز از قدیم الایام مهد علم و فرهنگ و تجارت بوده و بزرگان بسیاری را در دامن پر مهرش تربیت نموده است و به لطف خداوند متعال و همت ستودنی مردان بزرگش به «شهر اولین ها» معروف گشته است.
محقق ارجمند صمد سرداری نیا در کتاب ارزشمند «تبریز شهر اولین ها» می نویسد: «در زمینه بسط علم و دانش نوین و تکنولوژی نیز مجاهدت های نوآورانه تبریزیان، در خور تحسین و قدردانی است. فرزندان این خطه، طلایه داران مدرن پزشکی، کشاورزی مکانیزه، هوانوردی، راه و ساختمان سازی، تاسیس تلفن، ایجاد نخستین کارخانه ها، بنیانگذاری روابط عمومی و بالاخره تجارت نوین و نخستین شرکت سهامی عام می باشند.»
به تحقیق تا اواخر دوره قاجاریه از تشکیلات رسمی اتاق بازرگانی در ایران خبری درج نشده است. بزرگان تجارت و آگاه به امور داد و ستد به صورت پیش کسوت و ریش سفیدی، با داشتن عناوینی مانند: ملک التجار، معتمدالتجار، رئیس التجار و غیره، قوانین بازرگانی را خودشان وضع و اجرا می کردند. عده ای از تاجران بزرگ تبریزی در سال ۱۳۰۳ هجری شمسی برای اولین بار در کشور، در شهر تبریز اتاق تجارت را تأسیس نمودند. در آن زمان تبریز با توجه به ارتباطات شاهراه جاده ابریشم، به صورت قطب تجاری درمنطقه در آمده بود واین جاده معروف واسترتژیک آن زمان، با اهمیت بسزایی که داشت، شهره آفاق بود و مورد توجه تاجران وبازرگانان قرار گرفته بود. پس از دو سال از آغاز فعالیت اتاق تجارت تبریز، اتاق بازرگانی تهران در سال ۱۳۰۵هجری شمسی افتتاح گردید. تبریز در آن روزگاران از مراکز عمده داد و ستد و حساس ترین نقطه تجاری ایران و آسیا از لحاظ انجام مبادلات و معاملات بازرگانی قلمداد می شد و تبریز راه ارتباطی ایران به اروپا، روسیه و عثمانی بود واز نظر اقتصادی و تحاری رونق خاصی داشت. بازار بزرگ سر پوشیده تبریز این ادعا را ثابت می کند و وجود این بازار های تو در تو ودالان های طولانی و حجره های متعدد از قطب اقتصادی وتجاری بودن این شهر حکایت دارد.
طبق سوابق موجود اتاق تبریز تا دهه سی بصورت استیجاری بوده آن موقع به همت عده ای از تجار وبازرگانان بفکر احداث ساختمان مخصوص اتاق افتادند و در سال ۱۳۳۱با خودیاری بازرگانان این شهر زمین اتاق خریداری و طی ۴سال ساختمان احداث و اتاق در آن مستقر شده است و توجه بیشتر اتاق در آنموقع معطف به رونق تجارت وتوسعه وافزایش صادرات بخصوص فرش دست بافت که شهرت جهانی داشت بوده است. اتاق دارای کمیته های تخصصی هم بوده که در خصوص بازاریابی ، بسته بندی مرغوب ومشتری پسند ، افزایش کیفیت محصولات صادراتی ، حمل ونقل مطمئن ، مشوق های صادراتی ومعافیت های مالیاتی وایجاد تسهیلات بر کالاهای صادراتی فعالیت و برنامه ریزی می نمودند.
با توجه به اهمیت تجارت و بوجود آمدن اتاق بازرگانی در دیگر شهرهای ایران، دولت وقت در مهر ماه ۱۳۰۹شمسی لایحه ای به مجلس شورای ملی می برد و با تصویب نمایندگان مجلس، ۲۶اتاق در شهرهای بزرگ کشور تاسیس میگردید و بدین ترتیب اتاق تجارت تبریز نیز از همان سال به صورت رسمی به فعالیت خود ادامه می دهد.
از آغاز فعالیت های اتاق بازرگانی تبریز، بزرگان بسیاری در عرصه صنعت و تجارت تلاش نموده و هر چه در توان داشته در طبق اخلاص گذاشته و در رشد اقتصادی کشور و منطقه نقش آفرین بوده اند. بزرگانی چون آقایان : حاج جعفر اصفهانی، میرزا حسن خسروشاهی، میرزا علی اکبر صدقیانی، حاج محمد تقی بیت الله، حاج مرتضی رحیم زاده خوئی، سید احمد میلانی، حاج خلیل خویلو، حاج رحیم صادقیان، در دوره های مختلف با عنوان رئیس مسئولیت اتاق را به عهده گرفته و به همراه اعضای هیئت نمایندگان در جهت توسعه و رونق صنعت و اقتصاد کشور و منطقه، تلاش نموده اند یاد و خاطرشان گرامی باد.
