“اتاق های شهرستان” برای اولین بار در ماده ۴ قانون اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران مصوب ۱۳۶۹، اصلاحی ۱۳۷۳ ذکر گردید که طبق ماده فوق حوزه فعالیت اتاق شهرستان محدود به حدود تعیین شده در قانون تقسیمات کشوری می باشد. اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تا پایان دوره ششم، دارای ۳۳ اتاق شهرستان بوده و از ابتدای دوره هفتم و با توجه به مرکزیت درآمدن استان البرز، تعداد موجود به ۳۴ اتاق افزایش یافت.
اتاق های شهرستان دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و در امور اداری و مالی مستقل در حدود مقررات مربوطه می باشند. کلیه اتاق های شهرستان وظایف یکسانی دارند و تأسیس اتاق شهرستان منوط به داشتن حداقل عضو تعیین شده در قانون اتاق می باشد. در صورتیکه اتاق ها حد نصاب اعضای اتاق خود را از دست دهند و یا اعضاء جهت کاندیدا شدن و قبول مسئولیت در اتاق شرکت ننمایند، شورای عالی نظارت (که بالاترین رکن نظارتی در اتاق ایران است) می تواند نسبت به تعطیلی موقت یا دائم و یا انحلال آن اتاق اقدام نماید.
ارکان اصلی اتاق های شهرستان ها، بر اساس ماده ۷ قانون اتاق به ترتیب هیئت نمایندگان و هیئت رئیسه اتاق مربوطه است. تعداد اعضای هیئت رئیسه هر یک از اتاق های شهرستان ۵ نفر متشکل از یک نفر رئیس، دو نفر نایب رئیس، یک نفر خزانه دار و یک نفر منشی است و تعداد اعضای هیئت نمایندگان اتاق ها نیز ۱۵ نفر و اتاق تهران ۶۰ نفر (۲۰ نفر به انتخاب دولت و ۴۰ نفر از میان اعضای اتاق تهران) می باشد که برای مدت ۴ سال انتخاب می شوند.
یکی از مهمترین دلایل ایجاد اتاق های شهرستانی را می توان ساماندهی و تسریع امور فعالین اقتصادی استان و همچنین به جهت تمرکز زدایی از مرکز کشور در نظر گرفت. اتاق ها همچنین یکی از مهمترین ارکان مشورتی و بهترین جایگاه برای پیگیری مطالبات فعالان اقتصادی در بخش خصوصی هستند که ارائه نظر مشورتی به قوای سه گانه، از مهمترین وظایف ایشان است.
