در نود و هشتمین گزارش از این سلسله گزارشها، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران و خلاصهای از آخرین گزارشها و انتشارات بینالمللی در قالب بخش پژوهشها، ارائه شده است.
در تحولات جهانی اقدامات جدید چین برای حمایت از صادرات خود در برابر افزایش تعرفههای آمریکا مورد بررسی قرار گرفته است. وزارت بازرگانی چین در بیانیهای رسمی اعلام کرد که این سیاستها به شرکتها کمک خواهد کرد تا «بهطور فعال به محدودیتهای غیرمنطقی تجارت خارجی پاسخ دهند» و «محیطی مساعد برای صادرات ایجاد کنند». این سند نه بندی با هدف «تقویت رشد پایدار تجارت خارجی و تثبیت روند بهبود اقتصادی» تدوین شدهاست. چین همچنین در تلاش است تا با ذخیرهسازی میکروتراشههای آمریکایی، خود را برای موج احتمالی تحریمهای دولت جدید دونالد ترامپ آماده کند. براساس دادههای اخیر گمرک چین، واردات تراشههای ساخت آمریکا توسط این کشور در ماه اکتبر به ۱.۱۱ میلیارد دلار رسید که نشاندهندة افزایش ۶۰درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
در سویی دیگر بریتانیا تحت رهبری دولت کارگر به نخستوزیری کییر استارمر، با یک تصمیم راهبردی حیاتی در سیاست خارجی مواجه است. آیا بریتانیا باید اولویت را به تعمیق همکاری با اتحادیة اروپا بدهد یا همسویی نزدیکتری با دولتی تحت رهبری ترامپ که حمایتگرایانه و مخالف اتحادیه اروپا است؟
از دیگر اخبار بخش بین الملل تکمیل پروژة عظیم خط لولة گاز روسیه به چین،حریم آخرین بانک بزرگ روسی مرتبط با سوئیفت توسط ایالات متحده و نتایج نشست کمیتة دسترسی به بازار سازمان تجارت جهانی است.
در تحولات منطقه و براساس گزارشی که مجلة اقتصادی آمریکایی (CEOWorld) اخیراً منتشر کردهاست، کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس در رتبهبندی کشورهای با بالاترین بهرهوری در جهان برای سال ۲۰۲۵، جایگاههای برجستهای را به خود اختصاص دادهاند و پیشتاز کشورهای عربی شدهاند. این گزارش بر اهمیت متنوعسازی اقتصادی در کشورهای شورای همکاری خلیجفارس تأکید میکند. صنایع یکپارچه و متمرکز میتوانند به تقویت اقتصاد منطقه و افزایش پایداری آن کمک کنند. این موضوع بهویژه برای تقویت جایگاه این کشورها در فهرستهای بهرهوری جهانی اهمیت دارد.
ترکیه در سطح منطقه حضور فعال و موثری را تجربه می کند. صادرات 40 میلیارد دلاری این کشور به کشورهای عربی، توافق با عراق برای افزایش تجارت دوجانبه و تلاش این کشور برای فعالسازی مسیر لاجورد با افغانستان از جمله این تحرکات است.
کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در راستای ادغام در اقتصاد جهانی اقدامات مهمی را در دستور کار قرار داده اند. اخیراً قطر با آغاز اجرای استراتژی جدید زیستمحیطی خود، گامهای جدی در راستای مقابله با تغییرات اقلیمی برداشتهاست. این استراتژی که با شعار «با هم بهسوی محیط زیستی پایدار برای آیندهای بهتر» توسط وزارت محیط زیست و تغییرات اقلیمی قطر برای دورة ۲۰۲۴-۲۰۳۰ اعلام شد، بهدنبال ایجاد توازنی میان توسعة اقتصادی و حفاظت از محیط زیست است. دولت امارات متحدة عربی بهتازگی پلتفرم دیجیتال «شناخت مشتری (KYC)» را با هدف ارائة دادههای جامع، دقیق و محرمانه در تراکنشهای مالی راهاندازی کردهاست. این پلتفرم بهعنوان یک مکانیزم دیجیتال یکپارچه طراحی شده تا هویت مشتریان را تأیید کرده و تطابق آنها با قوانین و مقررات مالی موجود را تضمین کند.
افزایش تجارت میان افغانستان و ازبکستان و اولویتهای قزاقستان برای متنوعسازی اقتصاد؛ کاهش وابستگی به منابع خام از دیگر تحولات منطقه ای هستند.